Năm 1698 tướng Nguyễn Hữu Cảnh lấy đất Đồng Nai lập thành huyện Phước Long, vùng Sài Gòn thành huyện Tân Bình ,ta coi là năm khai sanh ra Sài Gòn
Prei NoKor -Phiên Trấn-Gia Định- Phan Yên-Sài Gòn đã thành một đô thị an vui,no ấm,thạnh vượng của Nam Kỳ Lục Tỉnh,là đô thành của Lục Tỉnh
“Phủ Gia Định, phủ Gia Định, nhà đủ người no chốn chốn
Xứ Sài Gòn, xứ Sài Gòn, ở ăn vui thú nơi nơi.
Lạc thổ nhóm bốn dân: sĩ nông công thương ngư tiều canh độc”
Sài Gòn anh dũng trong chiến cuộc với quân Khmer,quân Tây Sơn và với người Pháp sau này
Thành Sài Gòn xây tám cửa thinh thang từng là Gia Định Kinh của chúa Nguyễn Ánh
Sài Gòn từ 1945 cũng hiên ngang đối diện với những người muốn thay đổi những quy luật đời thường của nhân loại
Từ năm 1946, Sài Gòn là thành đô của Cộng hòa tự trị Nam Kỳ
Đến năm 1949 Sài Gòn là thủ đô của Quốc Gia Việt Nam. Đến năm 1955 Việt Nam Cộng Hòa được thành lập, Sài Gòn vẫn là thủ đô với tên gọi chánh thức là “Đô thành Sài Gòn”
Đô thành là thủ đô của một quốc gia, là nơi định đô,đặt cơ quan đầu não ,là trung tâm của chánh trị nước đó
Sài Gòn từng có Cộng Hòa,Công Lý ,Tự Do và Thống Nhứt và một thời huy hoàng tột đỉnh với nền giáo dục tiến bộ,nhân bản
Trong cuốn “Một tháng ở Nam Kỳ” ông Phạm Quỳnh khen Sài Gòn nức nở .Ông viết:
”Người ta thường gọi Sài Gòn là cái “hạt báu của Á Đông” (la perle de l’Extrême- Orient)”
Sài Gòn là thành đô mãi mãi trong lòng người Miền Nam
Mỹ tự “Kinh thành Sài Gòn” còn tồn tại trong nỗi khắc khoải của chính người Nam Kỳ
Trong “Ông Cử” Hồ Biểu Chánh viết vầy:
“Ở sát một bên kinh thành Sài Gòn, lại nhờ mấy năm lúa gạo cao giá làm cho cuộc kinh tế đâu đâu cũng thạnh phát, nên miệt Phú Nhuận mở mang mau lẹ, ngày nay dân cư đông đảo buôn bán xôn xao xe hơi, xe điển rần rần, nhà gach phố lầu chớn chở.”
Sài Gòn đô hội,lao xao đèn xanh đèn đỏ
“Chợ Sài Gòn đèn xanh, đèn đỏ
Anh coi không tỏ, anh ngỡ đèn tàu
Lấy anh em đâu kể sang giàu
Rau dưa mắm muối có nơi nào hơn em”
Dân Nam Kỳ Lục Tỉnh tôn vinh Sài Gòn là hòn ngọc trung tâm,mọi thứ của Sài Gòn đều của Lục Tỉnh đưa lên,người Sài Gòn ban đầu cũng là người Lục Tỉnh,cùng chung giọng nói,cách sống,ý thức hệ ,ẩm thực,văn hiến và tâm tánh
Ra vô Sài Gòn và về lục tỉnh à? Đã có xe đò lục tỉnh,có đường lục tỉnh,có cầu tàu lục tỉnh và đường xe lửa duy nhứt của lục tỉnh Sài Gòn – Mỹ Tho
“Lúa mùa rồi trả nợ nần sạch ráo
Để anh đi kiếm chén cháo đổi lấy chén cơm
Trước là cho biết cái xứ Sài Gòn
Sau nữa mua cái quần lãnh với gói bòn bon tặng con bạn tình”
Đất Sài Gòn là đất dân chủ,tự do,biết vị nhân tâm ,hễ ai theo luật chơi thì cứ ở lại
“Nước sông trong sao cứ chảy hoài
Thương người xa xứ lạc loài tới đây
Tới đây thì ở lại đây
Khi nào bén rễ xanh cây thì về”
Từ Sài Gòn chạy về Mỹ Tho
“Cúc mọc bờ ao kêu bằng cúc thủy
Chợ Sài Gòn xa, chợ Mỹ cũng xa
Viết thư thăm hết mọi nhà
Trước thăm phụ mẫu sau là thăm em”
Trên Sài Gòn,dưới Mỹ Tho,hai đô thị lớn nhứt Nam Kỳ Lục Tỉnh một thời đã đi vào câu hò bất tử
“Hò ơi!
Đèn Sài Gòn ngọn xanh ngọn đỏ
Đèn Mỹ Tho ngọn tỏ ngọn lu
Anh về học lấy chữ nhu
Chín trăng em đợi, mười thu em chờ”
Từ Sài Gòn chàng dông tuốt về xứ biển Rạch Giá
“Chợ Sài Gòn cẩn đá
Chợ Rạch Giá cẩn xi mon
Giã em xứ sở vuông tròn
Anh về xứ sở không còn ra vô”
Chúng ta yêu Sài Gòn,Sài Gòn của lòng ngay dạ thẳng,của văn minh và tình yêu thương
“Sài Gòn Chợ Lớn rong chơi
Đi lên đi xuống đã đời du côn”
1/ Không được kêu Sài Gòn là Sài Thành
Thấy có một số ít các bạn Miền Nam khi nói về Sài Gòn đã viết thành “Sài Thành” rất luông tuồng,ông Lê Văn Ng có bài viết về “Sài Thành”. Có một bộ phim truyền hinh tên là “Mỹ nhân sài Thành”,vì cái tên đã có gì đó “không bình thường” nên phim không gây một tiếng vang nào
Viết “Sài Thành” là không đúng với lịch sử Sài Gòn
“Mỹ nhân Sài Gòn” ,”Nhan sắc Sài Gòn”,”Đất và người Sài Gòn”
Hàng triệu người được Sài Gòn cưu mang và nuôi dưỡng, vang danh ở đất Sài Gòn
Ghét cay đắng những kẻ kêu Sài Gòn là Sài Thành
Rất khó chịu khi đọc được những đoạn văn viết người Sài Thành thế này, dân Sài Thành thế kia, ngõ phố Sài Thành,thậm chí “Kẻ Chợ” Sài Thành
Trong lịch sử hình thành xưa rày,Sài Gòn là Sài Gòn,ông bà chúng ta chưa bao giờ kêu Sài Gòn là Sài Thành
Cũng như mỹ tự Kẻ Chợ chưa bao giờ được xài trong Lục Tỉnh Nam Kỳ
Sài Thành là nhại từ Hà Thành (Hà Nội) ,còn Kẻ Chợ là tên gọi khác của Thăng Long Hà Nội xưa
Hà Thành là tên của Hà Nội trong dân gian.Ba Giai viết “Hà Thành chính khí ca”,”Hà Thành hiểu vọng”
Vì sao lại cố tình gán cái Hà Thành vào cho Sài Gòn để thành Sài Thành?
Lắm lúc đọc xong thấy mắc cười,cười xong ngao ngán và có chút khó chịu vì những kẻ nói mấy câu đó chưa bao giờ sống ở Sài Gòn,chưa bao giờ hiểu rõ văn hóa,lịch sử của Lục Tỉnh
Và quan trọng là họ đang cố đánh tráo khái niệm,đang làm cái chuyện là đem Sài Gòn làm cái xã của Hà Nội
2.Từ bao giờ Thánh Trần thành người bảo trợ cho Sài Gòn Gia Định vậy?
Thấy một bài viết,đại để “Sài Gòn linh thiêng ,đất tụ khí,phong thủy tốt nhất là ở khúc sông ngay tượng đài Trần Hưng Đạo”
Trời ơi ! đất ơi!
Bờ sông Sài Gòn,cái lúc ban đầu,cái xưa cũ là ở ngay chổ Cột Cờ Thủ Ngữ,tại đầu vàm Bến Nghé
Có câu:
“Gia Tân nền tạm thuở xưa
Ngày nay có dựng cột cờ gần bên”
(Trương Vĩnh Ký)
Tháng 10/1865, người Pháp cho xây một cột cờ,cũng là một cái hải đăng sông làm nơi canh tuần tàu biển, báo hiệu và kiểm soát các chuyến tàu ra vào cảng Sài Gòn có tên tiếng Pháp là Mât des Signaus ,dân kêu cột cờ Thủ Ngữ ngay vàm sông Sài Gòn và kinh Bến Nghé
“Đèn nào cao bằng đèn Thủ Ngữ
Gió nào dữ bằng gió Ðồng Nai
Trai nào khôn bằng trai Cao Lãnh
Gái nào bảnh bằng gái Ba Tri”
Nền tạm là nền cũ của dinh quan Thủ Ngự chuyên chăm lo giao thương của nhà Nguyễn
Cột cờ Thủ Ngữ là biểu tượng của Sài Gòn,tam quan Lăng Ông Bà Chiểu là biểu tượng của Sài Gòn,cái tháp chợ Bến Thành là biểu tượng của Sài Gòn
Chứ tượng Trần Hưng Đạo không phải là biểu tượng của Sài Gòn
Tại sao một số người họ thích áp tâm linh “Thánh Trần” vào Sài Gòn cho bằng được vậy?Họ muốn cái gì?
Có một số người không biết tế nhị,lì lợm,nói thẳng là không biết điều thì mình cũng không cần tế nhị làm gì,nói thẳng tuộc nó ra đi,vừa lòng hay mích lòng thây kệ
Họ không tế nhị với chính Trần Hưng Đạo và cũng không lịch sự với lịch sử Sài Gòn Gia Định
Tượng Trần Hưng Đạo do nhà điêu khắc Phạm Thông chết tác được đặt tại Công trường Mê Linh vào năm 1967 thời Nguyễn Cao Kỳ
Vậy là từ 1967 trở về trước đất Sài Gòn Gia Định không có tâm linh,không có phong thủy hả?
Thánh Trần là tín ngưỡng Miền Bắc.Trong lòng tâm linh Sài Gòn Gia Định và Lục Tỉnh đâu có Thánh Trần
Đọc sử ai cũng biết nhân vật Trần Hưng Đạo đánh Nguyên Mông tài ba,là vị tướng giỏi,là một nhân vật lịch sử lừng danh trong sử Việt mà hậu thế muôn đời ca tụng
Nhưng vấn đề tâm linh”Thánh Trần” thành thần thánh trong đất Nam Kỳ này thì không có từ gốc rể lận.Tâm linh Miền Nam không ghi Thánh Trần
“Thánh Trần”có dính dáng gì tới miếng đất Phương Nam,xứ Nam Kỳ này đâu,có chút công lao gì trong giành giựt,khẩn hoang,lội bùn lội ruộng,đánh cá sấu,chém rắn rừng,đào kinh xẻ rạch,chạy vì “Thổ dậy” ở đất Nam Kỳ này đâu
Tâm linh Nam Kỳ là lăng Tả Quân ,miếu Ngọc Hoàng ,Bà Đen,Bà Chúa Xứ,Phật Thầy Tây An,Đức Cố Quản,Đức Huỳnh Phú Sổ
Đất Sài Gòn,đất Nam Kỳ là sản phẩm của lưu dân,là sự tâm linh của nhiều vong hồn người khai hoang chém cọp,đánh sấu ngày xưa
“Hồn ở đâu đây!
Hồn ơi!Hồn hỡi!
Xa cây xa cối
Xa cội xa cành
Ðầu bãi cuối gành
Hùm tha, sấu bắt
Bởi vì thắt ngặt
Manh áo chén cơm”
Sài Gòn là đất dưới quyền cai quản của “Linh Thần” ,”Hộ Thần” Tả Quân Lê Văn Duyệt
Phước Thần là ở lăng Ông Bà Chiểu
Đức Tả quân Lê Văn Duyệt (1764-1832) từng giữ chức Tổng Trấn Gia Định Thành 2 lần: từ 1812 đến 1815 (triều vua Gia Long) và từ 1820 đến 1832 (đời vua Minh Mạng)
Vì có công gầy dựng,phát triển Sài Gòn ,sau bị oan khuất,hạ nhục mà dân thương nhiều hơn,từ tình cảm tới tâm linh,thành linh thần Sài Gòn Gia Định
Lăng Ông linh thiêng trong lòng dân Nam Kỳ,đó là lòng dân,dân thương nên dân cúng
Vì ngày xưa Tổng Trấn làm cho Sài Gòn ,Nam Kỳ giàu mạnh nên nhiều người Việt lẫn Hoa coi ông là Phước Thần ,thành ra cúng tế ông là cầu xin ,đó là lẽ thường xuất phát từ tâm tưởng của người dân
Thánh Trần là tâm linh vùng ngoài Bắc.Cái tượng Trần Hưng Đạo ở Sài Gòn là một nhân vật lịch sử ,xin đừng mở rộng thành tâm linh
“Thánh Trần” linh ở đâu thì linh,lên đồng nhập cốt gì thì nhập,nhưng vô Nam thì đừng lấy lông gà làm lịnh tiễn
Nói thẳng đừng giận,”Thánh Trần” có dính dáng gì tới miếng đất Phương Nam,xứ Nam Kỳ này đâu chèn
Suốt lịch sử hình thành Sài Gòn sáng lừng năm châu bốn biển nhưng luôn bị lép vế ở mặt nào đó liên quan tới “cái gì đó” mà ai cũng biết dù nó luôn được coi là xứ nhà giàu
Thương thay!
“Thương thay Xứ Sài Gòn! Tiếc thay Xứ Sài Gòn!
Vực thẩm nên cồn, đất bằng nổi sóng”.
Nguyễn Gia Việt
